PARDUS, Debian GNU/Linux temelli özgür ve açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir. İnternet üzerinden ücretsiz olarak indirilebilmekte ve kurulabilmektedir. Linux, en iyi bilinen ve en çok kullanılan açık kaynaklı işletim sistemidir. Birçok yönden Linux, Windows, macOS (eski adıyla OS X) gibi daha önce kullanmış olabileceğiniz diğer işletim sistemlerine benzer.
2001 yılında ilk bilgisayarıma sahip olduğum günden bugüne bilgisayarlarımda Microsoft Windows yüklü oldu. Birkaç kez Linux sistemleri kullanmayı düşünsem de sürekli olarak erteledim. Ancak nihayetinde hem maddi hem de ahlaki sebeplerden ertelemelere bir son verdim ve PARDUS’a geçiş yaptım.
Neden PARDUS sorusunu cevaplamadan önce Linux nedir, PARDUS nedir sorularını cevaplamak istiyorum. Okumak istiyorsanız buyurun o zaman.
Linux nedir?
Tıpkı Windows, ve Mac OS gibi, Linux da bir işletim sistemidir. İşletim sistemi, masaüstü veya dizüstü bilgisayarınızla ilişkili tüm donanım kaynaklarını yöneten bir yazılımdır. Basitçe ifade etmek gerekirse, işletim sistemi yazılımınız ile donanımınız arasındaki iletişimi yönetir. İşletim sistemi olmadan yazılım çalışmaz.
Ancak Linux aynı zamanda birçok önemli yönden diğer işletim sistemlerinden farklıdır. Birincisi ve belki de en önemlisi, Linux açık kaynaklı bir yazılımdır. Linux sistemleri oluşturmak için kullanılan kod ücretsizdir ve herkes tarafından görüntülenebilir, düzenlenebilir ve uygun becerilere sahip kullanıcılar katkıda bulunabilir.
PARDUS nedir?
PARDUS, TÜBİTAK tarafından geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımıdır. Proje kapsamında özgür ve açık kaynak yazılımların yaygınlaştırması hedeflenmektedir. Pardus tamamen ücretsizdir. Pardus’un geliştirilmesine TÜBİTAK tarafından devam edilmektedir. Pardus konusunda teknik destek almak için 444 5 773 numaralı telefondan çağrı merkezine ulaşabilir, Pardus Forumlarında diğer kullanıcılara da danışabilirsiniz. Ek bir bilgi olarak PARDUS adı, Anadolu parsının bilimsel adı olan Panthera pardus tulliana’dan gelmektedir.
Neden PARDUS’a geçtim?
The power of Open Source is the power of the people. The people rule.’ -Philippe Kahn.
Linux tabanlı işletim sistemlerinin güvenilirliği hepinizin malumu. 25 yılı aşkındır kullandığım bilgisayarlarda karşılaştığım virüs ve virüsümsü şeyler artık yeter dedirtti. PARDUS’a geçmemdeki en önemli etken zararlı yazılımların çokluğudur. Herkesin dediğini bir kez de ben tekrar edeyim “Linux’ta virüs yok birader.”
Windows 95 ile başlayan Windows yolculuğumda kaç kere çökme problemleri yaşadığımı, kaç gece sabahlara kadar format atmakla uğraştığımı anlatarak sizlerin vaktini almak istemiyorum. Linux sistemleri yıllarca bırakın format atmayı yeniden başlatmaya dahi ihtiyaç duymayabilirsiniz. Elbette istisnai durumlar hariç.
Pandemi sürecinden sonra ben de diğer herkes gibi internet üzerinden alışverişe ağırlık verdim. Burada yine işletim sistemlerinin güvenliğine geliyoruz. Hiç çekinmeden kredi kartımı kullanarak alışveriş yapıyorum. Böylece Windows için yazılmış virüs, trojan, solucan vs. zararlı uygulamalardan etkilenmiyorum.
Diğer Linux tabanlı işletim sistemleri gibi PARDUS da tamamen ücretsizdir. Kullandığım ek yazılımlar için (örneğin ofis yazılımları) ücret ödemiyorum. Windows üzerinde kullandığım bir çok yazılımı PARDUS’ta da kullanabiliyorum. Oyun oynayan biri olmadığım için bu konuya girmiyorum. Oyun konusu biraz göreceli.
Windows, kodlaması gereği hantal bir yapıya sahiptir. Belirli bir süreden sonra yavaşlar ve uygulamalar geç açılmaya başlar. PARDUS ise diğer Linux sistemleri gibi tatmin edici düzeyde hızlıdır. Eski bilgisayarların kurtarıcısı, evinizin kahramanı PARDUS! 2. nesil i5 işlemcili dizüstü bilgisayarımda PARDUS’u kasma, donma vs olmadan kullanıyorum. Bilgisayar sürücüleri kısmında da bir sorun yaşamadığımı belirteyim.
Korsan yazılımlarla uğraşmaya gerek kalmadan, kurulum sonrası program kurmaya ihtiyaç duymadan, tamamen anahtar teslim bir işletim sistemi olduğu için PARDUS’u tercih ettim. Elbette bu kararımda Debian temelini kullanıyor olmasının da etkisi büyüktür. Tercihimdeki en büyük etken ise PARDUS’un Türk yazılımcılar ve gönüllüler tarafından devlet desteği ile geliştiriliyor olmasıdır. Dünyada ilk ve tek olarak bir Linux sistemine telefon ile destek sağlanmaktadır. İyi ki varsın PARDUS.
Neden Linux yahut neden PARDUS sorusuna cevap olarak Sabri Ünal ağabeyin şuradaki twit dizisini de okuyabilirsiniz. Ayrıca Sabri ağabeyin Linux ile ilgili yazılarının bulunduğu Yakusha Blog’unu da takip edebilirsiniz.
Yazıda faydalanılan kaynaklara yazı içerisinde bağlantı verilmiştir. Bahsi geçen konular hakkında geçerli bağlantılardan detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Linux sistemler ve PARDUS hakkında ne düşünüyorsun? Yorum yaparak yazının değerlenmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Yazar notu: Pardus’a geçişin korkulacak hiçbir tarafı olmadığını ısrarla söyleyen kıymetli Hüseyin GÜÇ hocama teşekkür ediyorum. Kendisinin açık kaynak yazılımlar üzerine yazdığı blogunu da şuraya bırakıyorum.
